Ukrayna, Trump yönetiminin 30 günlük ateşkes teklifini kabul etti. Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde gerçekleşen görüşmelerin ardından yapılan ortak açıklamada, ABD’nin Ukrayna’ya askıya aldığı askeri yardımı ve istihbarat paylaşımını yeniden başlatacağı duyuruldu. Bu gelişme, Trump ve Zelenski arasında Beyaz Saray’da yaşanan gerginliğin ardından, ateşkes sürecine yeni bir ivme kazandırdı. Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ateşkes için Ukrayna’nın NATO üyeliğini kesin olarak reddetmesini şart koşabileceği belirtiliyor.
Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde gerçekleştirilen müzakereler, Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski arasında Washington’daki gergin görüşmenin ardından ateşkes sürecine yeni bir ivme kazandırdı.
Beyaz Saray’daki tartışmalı toplantının ardından Trump yönetimi, Ukrayna’ya yapılan tüm askeri yardımları ve istihbarat paylaşımını askıya almıştı. Ancak dün yayınlanan ortak bildiride, bu kararın geri alındığı ve ABD’nin Ukrayna’ya tekrar destek vereceği belirtildi.
Açıklama, Rusya’nın Ukrayna'ya karşı savaşın en büyük drone saldırısını gerçekleştirdiğini duyurmasından sadece birkaç saat sonra geldi.
PUTİN’DEN ATEŞKES İÇİN NATO ŞARTI
Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın NATO üyeliğini kesin olarak reddetmesi gibi bazı tavizlerin verilmesini talep edeceğini sinyalleri verdi. Daha önce yaptığı açıklamalarda, "Biz ateşkes istemiyoruz, kalıcı bir barış istiyoruz" ifadelerini kullanmıştı.
Trump ise basına yaptığı açıklamada, bu hafta Putin ile görüşebileceğini ve önümüzdeki günlerde kalıcı bir ateşkes için müzakerelerin ilerleyebileceğini belirtti.
UKRAYNA’NIN KAYNAKLARINI ABD ŞİRKETLERİ GELİŞTİRECEK
Cidde’de varılan anlaşma kapsamında, Ukrayna’nın petrol, doğal gaz ve mineral kaynaklarının geliştirilmesine yönelik bir ABD-Ukrayna ortaklığı kurulması için daha önce durdurulan müzakerelerin yeniden başlatılacağı açıklandı.
Bildiride, bu anlaşmanın Ukrayna’nın ekonomisini güçlendirmek ve uzun vadeli güvenliğini garanti altına almak amacıyla yapıldığı belirtildi.
Buna ek olarak, ABD ve Ukrayna arasında insani yardım faaliyetleri ve savaş esirlerinin değişimi konusunda da görüşmeler gerçekleştirildi.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Waltz, "Bu savaşın kalıcı olarak nasıl sona ereceği, Ukrayna’nın ne tür güvenlik garantileri alacağı konularında da kapsamlı görüşmeler yaptık" dedi.
ABD’NİN İSTİHBARAT KESİNTİSİ UKRAYNA’YI ZORLADI
ABD’nin istihbarat paylaşımını kesmesi, özellikle Rusya’nın Kursk bölgesinde ilerleyişini hızlandırmasına neden olmuştu. Ukrayna’nın geçen yaz ele geçirdiği bazı topraklar, son haftalarda Rus güçlerinin eline geçti.
Rusya Savunma Bakanlığı, Kursk bölgesinde Ukrayna’dan 12 yerleşim yerini geri aldıklarını duyurdu. Washington merkezli Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW) ise, ABD’nin istihbarat paylaşımını durdurmasının Kursk’ta Ukrayna’nın zemin kaybetmesiyle zaman açısından dikkat çekici bir paralellik gösterdiğini belirtti.
ZELENSKİ: "ABD’NİN DESTEĞİ GERİ GELİYOR"
Zelenski, Ukrayna heyetinin görüşmelere hava saldırıları ve Karadeniz’deki çatışmaları kapsayan sınırlı bir ateşkes önerisiyle girdiğini ancak ABD’nin kapsamlı bir ateşkes teklif ettiğini söyledi.
Ukrayna askeri danışmanı Albay Pavlo Palisa ise, ABD’nin askeri ve istihbarat desteğini yeniden başlatmasının ateşkesi kabul etme kararlarında etkili olduğunu belirtti.
Bu durum, Trump’ın Ukrayna’ya yardımları durdurarak müzakere sürecinde baskı kurma stratejisinin başarılı olduğu yönünde yorumlandı.
AVRUPA’DAN DESTEK: "ÖNEMLİ BİR BARIŞ ADIMI"
Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Cidde’deki anlaşmayı "Ukrayna barışı için önemli bir an" olarak değerlendirdi ve hafta sonunda diğer liderlerle süreci ele alacağını duyurdu.
Starmer, "Bugün varılan anlaşmayı memnuniyetle karşılıyorum ve Başkan Trump ile Başkan Zelenski’yi bu olağanüstü ilerleme için tebrik ediyorum. Şimdi Rusya da bu ateşkesi kabul etmeli ve savaşı sona erdirmeli." dedi.
ATEŞKESİN UYGULANABİLİRLİĞİ MERAK KONUSU
Ukrayna ve Rusya arasındaki cephe hattı, yaklaşık 1.100 kilometre boyunca uzanan siperler ve çatışma bölgeleriyle son derece hareketli bir durumda.
Ortak bildiride, ateşkesin nasıl uygulanacağına dair herhangi bir detay verilmezken, önceki barış girişimlerinin savaşın başladığı 2014’ten bu yana hayata geçirilmesinin son derece zor olduğu biliniyor.
Gözler şimdi, Moskova’nın bu ateşkes önerisine nasıl bir yanıt vereceğinde.
