ABD Başkanı Donald Trump’ın, Türkiye’ye F-35 savaş uçağı satışı ve bazı yaptırımların kaldırılması yönünde adım atabileceği iddia edildi. Fox News kanalına konuşan iki üst düzey kaynağa göre Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı son görüşmenin ardından bu konuda yeni bir değerlendirme sürecine girdi.
Haberde, Trump’ın Türkiye ile ilişkilerde yeni bir sayfa açmaya istekli olduğu ve F-35 programına dönüş ihtimalini şartlı olarak gündeme getirdiği belirtildi. Bu kapsamda, Türkiye’nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini “çalışamaz hale getirecek” bir formül üzerinde anlaşılması durumunda, savaş uçaklarının satışına yeşil ışık yakılabileceği öne sürüldü.
YAPTIRIMLARIN KALDIRILMASI GÜNDEMDE
Türkiye’ye F-35 satışı, ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında uyguladığı yaptırımlar nedeniyle askıya alınmıştı. Fox News’a konuşan kaynaklara göre Trump, bu yaptırımların nasıl kaldırılabileceği konusunda ekibine çalışma başlatma talimatı verdi.
Geçtiğimiz hafta Erdoğan ve Trump arasında gerçekleşen telefon görüşmesinde ikili ilişkiler ve bölgesel gelişmeler masaya yatırılmıştı. Görüşmenin ardından Washington’ın Türkiye ile savunma iş birliğinde yumuşama sinyalleri verdiği dikkat çekti.
F-35’LER ÜZERİNDEKİ TARTIŞMALAR DERİNLEŞİYOR
F-35 savaş uçakları, gelişmiş teknolojileriyle öne çıksa da, üretici ülke ABD’nin yazılım, teknik destek ve donanım kontrolü üzerinden uçaklar üzerinde kritik bir hakimiyet kurduğu iddiaları uzun süredir tartışma konusu.
Almanya’da yayımlanan Stern dergisinin ele geçirdiği F-35 sözleşmesi, bu endişeleri yeniden gündeme taşıdı. Habere göre Almanya, ABD ile yaptığı anlaşma çerçevesinde her uçuşu önceden bildirmek ve kullanım verilerini Amazon’un bulut altyapısına aktarmakla yükümlü. Pentagon’un, uçakların kontrol yazılımına Almanya’nın erişimini kısıtladığı ve olağanüstü durumlarda uçuşları durdurma hakkını saklı tuttuğu da ifade edildi.
AVRUPA'DA ENDİŞE BÜYÜYOR
İngiliz The Times gazetesine göre, ABD’nin Ukrayna’ya geçici askeri destek kesintisi ve donanım tedarikini yavaşlatması, F-35 kullanıcıları arasında yeni kaygılara yol açtı. Uçak siparişi veren veya halihazırda kullanan 21 ülkenin bu durumdan etkilendiği belirtiliyor.
İngiltere ve Hollanda programı sürdürmeye kararlı olduklarını açıklarken, Kanada ve Portekiz’in siparişlerini gözden geçirdiği bildirildi. Almanya’da ise muhalefet, geçtiğimiz yıl verilen 35 adetlik siparişin iptal edilmesini gündeme taşıdı. Berlin yönetimi ise şu aşamada ABD ile yapılan anlaşmalara sadık kalınacağını duyurdu
