Politico'nun Türkiye'ye ilişkin yayımladığı son analizde, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından Türkiye’de finansal otoritelerin piyasa sarsıntısını kontrol altına almak üzere hızla devreye girdiği belirtildi.
Analizde, “Türkiye’nin finansal otoriteleri, para birimi ve borsa piyasasında yaşanan çöküşü durdurmak için pazartesi günü seferber oldu” ifadesiyle, yetkililerin haftaya müdahaleyle başladığı belirtildi.
Türk Lirası, pazartesi sabahı dolar karşısında yaklaşık yüzde 2 değer kaybederken, devlet iç borçlanma senetleri de yoğun satışlarla karşılaştı. Politico, “Türkiye’nin para birimi geçen hafta dolar ve euro karşısında tüm zamanların en düşük seviyesine gerilemişti” değerlenlendirmesini yaptı. Bu gerilemenin, “İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun yolsuzluk suçlamasıyla tutuklanmasının ardından” yaşandığı vurgulandı.
İmamoğlu’nun tutuklanması sonrası başlayan protestolar pazar günü de devam etti. İçişleri Bakanlığı, toplamda “yaklaşık bin 100 protestocunun gözaltına alındığını” açıkladı.
“TERÖR SUÇLAMASI OLMAMASI GERİLİMİ AZALTTI”
Analizde Deutsche Bank stratejisti Jim Reid’in değerlendirmelerine de yer verildi. Reid, “Gerilimin daha büyük olmamasının nedeni, İmamoğlu’na terör suçlamasının yöneltilmemiş olması” diyerek, bu durumun bir kayyum atanması ihtimalini ortadan kaldırdığına dikkat çekti. “Böyle bir adım, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne kayyum atanmasına yol açabilir, bu da daha fazla protesto ve huzursuzluk riski doğururdu” değerlendirmesi aktarıldı.
Öte yandan, Türkiye’nin geçmişte benzer siyasi krizlerin ardından büyük ekonomik sarsıntılar yaşadığı hatırlatıldı. Erdoğan’ın 2024’teki yeniden seçilişinin ardından “harcamalarda yaşanan artışla enflasyonun yüzde 80’i aşması” ve 2016’daki darbe girişiminin ardından “liranın sert değer kaybetmesi ve yerel piyasalarda büyük zararlar oluşması” örnek gösterildi.
Buna rağmen Politico, mevcut ekonomik zeminin daha sağlam olduğunu belirtti. JPMorgan analistlerinin, “Bazı göstergeler bozulma eğiliminde olsa da makroekonomik yapı büyük bir lira düzeltmesini gerektirmiyor” görüşüne yer verildi.
Ekonomideki baskının artması üzerine Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de yoğun bir diplomasi trafiğine girdi. Şimşek, geçtiğimiz günlerde hem yurtiçinde üst üste toplantılar düzenledi hem de piyasa güvenini artırmak amacıyla Londra’ya giderek küresel finans çevreleriyle görüşmeler gerçekleştirdi.
Piyasalarda dalgalanmayı önlemek için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) geçen hafta bir dizi önlem almıştı. TCMB, “gecelik borç verme faiz oranını yüzde 44’ten yüzde 46’ya yükseltti” ve “haftalık fonlama ihalelerini askıya aldı.” Politico, ayrıca “TCMB’nin 2007’den bu yana ilk kez 91 günlük vadeli bono satarak piyasadan 50 milyar lira çektiğini” aktardı.
Sermaye Piyasası Kurulu da pazar günü, “açığa satış işlemlerini yasakladı” ve “şirketlerin borsadan kendi hisselerini geri almalarını kolaylaştıracak adımlar attı.” Bu müdahalelerin ardından, “geçen hafta yüzde 15 değer kaybeden BIST 100 endeksi pazartesi günü yaklaşık yüzde 1 yükseldi.”
SIKI PARA POLİTİKASI VE ENFLASYON UYARISI
Politico, son olarak BNP Paribas analistlerinin uyarısına da yer verdi: “TCMB’nin politika duruşunu beklenenden daha sıkı tutması gerekecek, bu da ekonomiye sağlayabileceği desteği sınırlayacak.” Analizde ayrıca, “Zayıf lira, ithalat maliyetlerini artırarak yıl sonunda enflasyonun hâlâ yüzde 30 civarında kalmasına neden olabilir” öngörüsü paylaşıldı.
