Son açıklanan konut verileri çarpıcı sonuçları ortaya çıkardı. Elinde parası olan ülke sınırlarını aşarak yurt dışından ev alırken hiç evi olmayan kiracılar ise kredi kullanarak yurt içinden konut aldı. Kredili satışlar bu yılın ilk üç ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 87,3 arttı. Türkiye genelinde Mart ayı konut satış istatistikleri yayınlandı. Buna göre Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre satışlar yüzde 5,1 oranında artarak 110 bin 795 oldu. Aynı dönemde ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 41,5 oranında artarak 18 bin 225 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 16,4 olarak gerçekleşti. Ocak-Mart döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise 51 bin 729 oldu. Mart ayında 4 bin 331; Ocak-Mart döneminde ise 12 bin 143 ipotekli konut satışı, ilk el olarak gerçekleşti. Kredili konut alımların artması kirada olan vatandaşın ev almaya başladığının da önemli bir göstergesini oluşturdu.
KREDİDE VADE TERCİHİ 5 YIL
Çekilen kredilerin vade yapısına bakıldığında ağırlıklı tercihin 5 yıl olduğu gözleniyor. 5 yıl vadeli çekilen konut kredisi ile 10 yıl vadede çekilen kredi arasında ödenecek faiz tutarında 1 milyon 408 bin lira fark var. Aylık 2,79 faiz ile 5 yıl vadede çekilen 1 milyon lira kredinin aylık taksidi 34 bin 523 lira toplam geri ödemesi ise 60 ay sonunda ana para dahil 2 milyon 71 bin lira olarak hesaplanıyor. Aynı tutar ve oran için 10 yıl vadede çekilen kredinin aylık ödemesi 29 bin liraya düşerken toplam ödeyeceği anapara ve faiz tutarı 3 milyon 480 bin liraya çıkıyor. Vade yapısı ile faize ödenen tutar arasındaki yüksek fark vatandaşın öncelikli tarcihini de 5 yıllık krediden yana kullanmasında etkili oluyor. Ancak 10 yıl vade ile kredi kullanıp maaşına yapılan zamlarla eli rahatlayan kredisini yeniden yapılandıran vatandaşlar da bulunuyor. Konut satış sayısının en fazla olduğu iller sırasıyla 19 bin 820 ile İstanbul, 10 bin 203 ile Ankara ve 7 bin 513 ile İzmir olurken, en az olduğu iller sırasıyla 28 ile Ardahan, 33 ile Bayburt ve 63 ile Tunceli olarak gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamaya göre, Konut satışları Ocak-Mart döneminde yüzde 20,1 artarak 335 bin 786 olarak gerçekleşti.
190 MİLYON DOLARLIK ALIM
Düşük gelir grubu kredi kullanarak Türkiye sınırları içerisinde başını sokacak bir ev almak için borca girerken elinde parası olan yerli yatırımcı ise vatandaşlık hakkı elde etme isteği, döviz ile kira geliri ve geri dönüş sürelerinin daha kısa olması nedeniyle yurt dışından ev alımını hızlandırdı. Ödemeler dengesi verilerine göre yurt içi yerleşikler yurt dışında ocak ayında 144 milyon dolar, Şubat ayında 190 milyon dolar olmak üzere iki ayda toplam 334 milyon dolarlık gayrimenkul alımı gerçekleştirdi. 2024 yılı toplamında ise rakam 2 milyar 513 milyon dolarlık rekora ulaşmıştı. Türkler yönünü yurt dışına çevirirken yabancı yatırımcıların ise alıma yönelik iştahında azalma dikkat çekti. Yurt dışı yerleşikler Türkiye’den ocakta 132 milyon, şubatta 134 milyon olmak üzere toplamda 266 milyon dolarlık konut alımı yaptı. Yabancılara yapılan konut satışları Mart ayında da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,5 oranında azalarak bin 574 oldu. Mart ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1,4 olarak gerçekleşti. Yabancılara yapılan konut satış sayısının en fazla olduğu iller sırasıyla 635 ile İstanbul, 496 ile Antalya ve 141 ile Mersin oldu. Yabancılara yapılan konut satışları Ocak-Mart döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19,5 oranında azalarak 4 bin 578 oldu.
UZMANLAR UYARDI
Türklerin en çok konut aldığı ülkeler Yunanistan ve Amerika. Son dönemde bu ülkelere Karadağ ve Dubai gibi farklı ülkeler de eşlik ediyor. Ancak her ülkenin kuralları birbirinden farklılık gösteriyor ve ağır vergiler bulunuyor. İyi bir mali müşavir ve emlak danışmanıyla yol almadan gelir elde etmek imkansız görünüyor. Komisyon ve avukatlık ücretlerinin de yüksek olduğu not edilen uyarılar arasında yer alıyor. Göçmenlerin çok sık yer değiştirdiği ve gayrimenkul kirasını ödemeden kaçan, elektrik su ve diğer giderlerle baş başa kalıp borcu ödemek için evini satmak zorunda kalan ev sahiplerinin de yurt dışına yatırım yaparken bunları dikkate alıması gerekiyor.
