Dünya Bankası, Nisan 2025 tarihli “Emtia Piyasaları Görünüm Raporu”nu yayımladı. Rapora göre, küresel emtia fiyatlarının önümüzdeki iki yıl boyunca düşüş eğilimini sürdürmesi bekleniyor. Özellikle enerji ve gıda fiyatlarındaki gerileme, küresel enflasyon üzerinde baskı oluştururken, aynı zamanda gelişmekte olan ekonomiler için büyüme risklerini gündeme getiriyor.
Banka, 2025’te emtia fiyatlarında %12,4, 2026’da ise %4,8 oranında düşüş yaşanabileceğini öngörüyor. Bu düşüşün, ticaretteki korumacı eğilimlerin yol açtığı kısa vadeli enflasyon risklerini hafifletebileceği ancak ekonomik ivmesini sürdüren ülkelerin sayısını azaltabileceği belirtiliyor. Raporda, her üç gelişmekte olan ülkeden ikisinin büyüme görünümünün bu koşullardan olumsuz etkilenebileceği ifade ediliyor.
ENERJİ FİYATLARI BEŞ YILIN DİBİNE DOĞRU İNİYOR
Enerji piyasalarına ilişkin veriler de raporun dikkat çeken başlıkları arasında yer aldı. Dünya Bankası, 2024 yılı sonunda enerji fiyatlarının ortalama %17,4 oranında gerileyerek son beş yılın en düşük seviyelerine ineceğini tahmin ediyor. Bu düşüşün 2026’ya kadar devam ederek %5,9’luk ek bir gerilemeyi beraberinde getirmesi bekleniyor.
Brent tipi ham petrolün fiyatının bu yıl ortalama varil başına 64 dolar, 2026'da ise 60 dolar düzeyine ineceği tahmin edilirken, küresel arzın talebi günlük 700 bin varil aşacağı öngörülüyor. Raporda ayrıca, elektrikli araçların hızlı yayılımının petrol talebini sınırladığı, Çin’de geçen yıl satılan araçların %40’ından fazlasının bataryalı veya hibrit olduğu bilgisi de yer aldı.
GIDA FİYATLARINDA DÜŞÜŞ İNSANİ YARDIM İÇİN FIRSAT OLABİLİR
Gıda emtia fiyatlarında da gerileme beklentisi dikkat çekiyor. Rapora göre, gıda fiyatlarının 2025’te %7, 2026’da ise %0,9 oranında düşmesi öngörülüyor. Ancak bu düşüşün, gıda güvencesizliğiyle mücadele eden ülkelerde insani etkileri azaltabileceği vurgulanıyor. Birleşmiş Milletler verilerine atıfla, 22 kırılgan ülkede 170 milyon insanın bu yıl akut gıda güvensizliğiyle karşı karşıya kalabileceği, dolayısıyla fiyat düşüşlerinin insani yardım çabalarına destek olabileceği ifade ediliyor.
ALTINDA REKOR YILI OLABİLİR
Jeopolitik risklerin ve küresel belirsizliklerin arttığı bir dönemde, yatırımcıların “güvenli liman” tercihi olan altın da raporda özel bir yer buldu. Dünya Bankası, altının 2024 yılı içinde yeni bir rekor kırmasını ve 2026’ya kadar yüksek fiyat seviyelerini korumasını bekliyor. Altın fiyatlarının, Kovid-19 öncesi beş yılın ortalamasının yaklaşık %150 üzerinde seyredeceği tahmin ediliyor.
SANAYİ METALLERİNDE TALEP ZAYIF
Raporda ayrıca, ticaret gerilimleri ve Çin’in emlak sektöründeki yavaşlamaya bağlı olarak endüstriyel metallerde talebin zayıfladığı, bu nedenle fiyatların 2025–2026 döneminde düşüş göstereceği öngörüsüne yer verildi.