Dünya genelinde besin zehirlenmeleri sık karşılaşılan önemli bir rahatsızlık olarak insan sağlığı açısından büyük bir tehdit oluşturuyor. Gıda zehirlenmesinin birçok kaynağı olabilir ancak bazı gıdalar, tetikleyici olabiliyor.
Tüketici Raporları, gıda güvenliğinden sorumlu düzenleyici kurumların geri çağırdığı ürünlere ve 2024'te hangi ürünlerin daha çok hastalık yaptığına bakarak ABD'deki en riskli sekiz gıdayı sıraladı.
Verilerin kaynağının Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, Gıda ve İlaç İdaresi ile Tarım Bakanlığı'ndan alındığı bildirildi.
İşte en riskli sekiz gıda...
ŞARKÜTERİ ET
Gıda zehirlenmesi piramidinin zirvesinde şarküteri et yer alıyor: Listeriya bakterisinden dolayı hastanelik olanların sayısı 87'yi bulurken, 165 kişinin hastalığa yakalandığı belirtiliyor. Sandviçlerde çok sık kullanılan bu zararsız görünümlü gıda, listeriya bakterilerinin et işleme tesislerinde ve şarküteri tezgahlarında sürekli belirmesi nedeniyle Tüketici Raporları listesine sık sık giriyor.
Bu arada geçen yıl mayıs ve eylül ayları arasında ABD'deki 19 eyalette bir markanın listeriya bulaşılı gıdalarından tüketen 61 kişi hastalığa yakalanırken, 10 kişi de hayatını kaybetti. Sonuç olarak şirket soğuk kesim ürünlerini geri çağırmak zorunda kalmış, artık ciğer salamı üretmeyeceklerini duyurmuştu.
SALATALIK
Salatalık mideyi zor duruma sokmak konusunda usta gıdalardan biri. Tüketici Raporları'na göre bu sağlıklı görünen sebzede bulunan salmonella bakterisi geçen yıl ABD'de rapor edilen 664 hastalıktan sorumlu. Ayrıca geçen yıl 173 kişi de bu sebeple hastaneye kaldırıldı. Salgına neden olan şeyin süpermarketlerde satılan bütün salatalıklarla büyük bakkallardaki hazır salatalardan kaynaklandığı düşünülüyor. Uzmanlar salatalığı iyice yıkayıp soymanın salmonella bakterisini azaltabileceğini ancak tamamen uzaklaştırmayacağını söylüyor.
İĞ SÜT VE ÜRÜNLERİ
Çiğ süt ve çiğ sütten yapılan peynirler de geçen yıl ABD'de 182 kişinin E. coli ve salmonella nedeniyle hastalığa yakalandığını, 29 kişinin de hastanelik olduğu belirtiliyor. Salgına bir mandıra çiftliğinin pastörize edilmemiş süt ürünlerinin ve içeriğinde E. coli olduğu tespit edilen çiğ cheddar peynirinin neden olduğu öğrenildi.
YUMURTA
ABD'de yumurta sadece yükselen fiyatıyla cep yakmadı, üstüne bir de kuş embriyolarındaki salmonella nedeniyle 93 kişi hastalığa yakalanırken 34 kişi de hastanelik oldu. Uzmanlar kabuğu kırılmış yumurta almaktan kaçınmanız, yumurtalarla uğraştıktan sonra elinizi yıkamanız ve yumurtanın beyazı da sarısı da iyice pişene kadar beklemeniz gerektiğini belirtiyor.
SOĞAN
Geçen yıl ABD'de 104 kişi soğandaki E. coli bakterisinden dolayı hastalığa yakalanırken bir kişinin de öldüğü öğrenildi. Kurbanların çoğu büyük bir fast food zincirinin Quarter Pounder hamburgerindeki Taylor Çiftliği'nden tedarik edilen taze sarı soğanı yedikten sonra hastalığa yakalanmıştı.
Uzmanlar soğan zehirlenmesinden kaçınmak için kişilerin evlerine soğan alırken açılmamış, bütün soğan aldıklarına dikkat etmeleri gerektiğini belirtiyor. Ayrıca soğanın ilk birkaç katmanını çöpe atmakta fayda var, zira daha iç katmanların E. coli bakterisini içermesi daha zor oluyor.
YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER
Tüketici Raporları, ABD'deki çoğu yeşil yapraklı sebzenin besi yerlerinde üretildiğini, bu nedenle de akıntıyla kirlenmeye elverişli olduklarını tespit etti. Geçen yıl yeşil yapraklı sebzelerdeki E. coli nedeniyle 117 kişinin hastalığa yakalandığı, 36 kişinin hastanelik oduğu ve bir kişinin öldüğü öğrenildi.
Uzmanlar dışarıda yemek yerken salata ve sandviçlerdeki çiğ yeşil sebzelerden uzak durulması gerektiğini belirtiyor.
ÇİĞ HAVUÇ
Geçen yıl içeriğinde E. coli olduğu tespit edilen çiğ havuzları tükettiği için 48 kişi hastalığa yakalanırken, 20 kişi hastanelik oldu, bir kişi de hayatını kaybetti. Uzmanlar havuçları yemeden önce yıkamanın ve soymanın riski düşüreceğini belirtmekle birlikte tüm mikropları öldürmenin tek yolunun havucu pişirmek olduğunu belirtiyor.
ORGANİK FESLEĞEN
Organik fesleğen geçen yıl salmonella nedeniyle ABD'de 36 kişinin hastalanmasına, dört kişinin de hastanelik olmasına neden oldu. Uzmanlar fesleğenlerin de havuçlar gibi yıkanıp pişirilerek riskinin düşürülebileceğini belirtiyor.
PİŞMİŞ KÜMES HAYVANLARI VE ET
Geçen yıl ABD'de pişmiş kümes hayvanlarında ve et ürünlerinde listeriya bakterisine rastlandı. Ancak bundan dolayı hastanelere herhangi bir şikayette bulunulmadı. Yine de uzmanlar dondurulmuş ürünleri tüketmeden önce ısıtmak gerektiğini belirtiyor.
